Rozważania człowieka apolitycznego

Thomas Mann

Pisany w czasie I wojny światowej rozrachunek Thomasa Manna z własną twórczością, niemiecką kulturą i polityką, ideą postępu, liberalizmem oraz swym bratem Heinrichem. To wielowątkowy traktat o intelektualnej panoramie początków wieku XX i źródłach ówczesnej umysłowości, w tym autorach, którzy wywarli na nią wielki wpływ, m.in. Schopenhauerze, Goethem, Nietzschem, Dostojewskim i Rollandzie. To także jeden z najbardziej istotnych głosów w dyskusji o politycznym, kulturowym i cywilizacyjnym miejscu Niemiec na Zachodzie, w tym o ich burzliwych relacjach z Francją, należący do fundamentów ruchu rewolucji konserwatywnej. 

Rozważania człowieka apolitycznego

„Liberalizm myli się, wierząc, że zdoła oddzielić religię od polityki, bez religii polityka wewnętrzna, to znaczy społeczna, nie jest na dłuższą metę możliwa. Człowiek bowiem jest tak urządzony, że pozbywszy się metafizycznej religii, przenosi religijność do sfery socjalnej, religijnie uświęca życie społeczne, co prowadzi albo do wrogiej kulturze społecznej czułostkowości, albo, jako że nie da się zlikwidować antagonizmu społecznego, a obiecane szczęście jakoś nie chce nadejść, do utrwalenia sporów o dobra materialne albo do rozpaczy. Religijność można bardzo dobrze pogodzić z sumieniem społecznym, potrzebą czystości socjalnej. Jednak nastaje dopiero w momencie, gdy zaprzestajemy przeceniać życie społeczne, to znaczy: wraz z myślą, że pojednania poszukiwać należy gdzie indziej niż w sferze socjalnej; a religijność ta zanika, w ucieczce pozostawiając już tylko rozpaczliwe spory, gdy ta postawa owego przeceniania owładnie umysłami, gdy pojawi się bezwarunkowa apoteoza życia społecznego”.

 

Przekład i posłowie: Wojciech Kunicki

ISBN 978-83-66112-85-8

Seria: Biblioteka Myśli Politycznej

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.