Chiński marsz ku Arktyce. Artykuł Daniela Kochisa

Daniel Kochis z Margaret Thatcher Center for Freedom w artykule opublikowanym na stronie konserwatywnego think-tanku Heritage Foundation analizuje chińską ekspansję w kierunku Arktyki. Zaczyna swój wywód od przytoczenia wydarzeń z 4 sierpnia tego roku, gdy jedenaście chińskich i rosyjskich okrętów wojennych przepłynęło w pobliżu należących do Stanów Zjednoczonych Wysp Aleuckich. Zmusiło do amerykańską marynarkę do wysłania czterech niszczycieli i samolotu patrolowego do śledzenia tej formacji, sytuację tę uznano zaś za bezprecedensową, ale zarazem wpisującą się w szerszą perspektywą arktycznych poczynań Pekinu.

W lipcu, jak przypomina Kochis, Chiński Instytut Badań Polarnych ogłosił, że planuje rozmieścić na Oceanie Arktycznym urządzenia podsłuchowe. Także w minionych latach Chiny podejmowały próby wzmocnienia swej pozycji w Arktyce – Kochis przywołuje m.in. próbę wspomnianego wyżej Instytutu z 2018 roku, by wydzierżawić lub kupić jedno z lotnisk w fińskiej Laponii – lokalne władze odrzuciły chińską propozycję, do czego skłoniła je także opinia Ministerstwa Obrony. Jesienią 2022 roku, gdy pojawiły się doniesienia o chińskich balonach szpiegowskich, przelatujących nad Alaską, Kanadyjczycy znaleźli na wodach Arktyki chińskie boje szpiegowskie. Kochis zwraca uwagę, że administracja Joe Bidena mimo tych sygnałów i ostrzeżeń była „w sprawie chińskich ambicji w Arktyce” pasywna, a to – w połączeniu „z szybko powiększającą się przepaścią między Chinami […] a Rosją” – ośmieliło Chińczyków do podjęcia kolejnych kroków na tym obszarze. Część starszych inicjatyw co prawda się zakończyła, jak współpraca naukowa z Finlandią i Szwecją, bądź nie powiodła się – jak zablokowana przez rząd Kanady próba przejęcia przez Chiny kopalni złota na terytorium Nuvanut. Także Rosja stara się, by na obszarze Arktyki Chinom nie udało się zdobyć na nią przewagę, choć Kochin zwraca uwagę, że potrzeby Rosji wynikające z wojny na Ukrainie poprawiają pozycję negocjacyjną Pekinu w sprawie np. inwestycji na terenie rosyjskiej Arktyki. Chińska próba przedostania się do Arktyki zatem trwa.

 

https://www.heritage.org/asia/commentary/china-determined-push-its-way-the-arctic [sierpień 2023]